Stare piece, kanki na mleko i drewniane ławy. Zobacz, co znajdowało się we wnętrzach wiejskich chat na początku i w drugiej połowie XX w.

Tradycyjne budownictwo na wsi oznaczało kiedyś drewnianą chatę ze słomianą strzechą na dachu, płotem wokół i regionalnymi zdobieniami we wnętrzach. Szczególnie lata przedwojenne kojarzą się z takim obrazem, po II wojnie światowej zamożniejsze osoby zaczęły stawiać na murowane budowle.

W czasach PRL tradycyjnych chałup było już mniej, ale na niektórych wsiach wciąż się zachowały, zmieniało się jedynie podejście do wnętrza i wyposażenia. Postępująca mechanizacja, pojawiający się na rynku sprzęt, odejście od ręcznych prac – dla wielu gospodyń było to niezwykłym ułatwieniem.

Ogromne skrzynie, warsztaty tkackie, gliniane naczynia – na początku XX wieku można to było znaleźć w wiejskich chatach. Ciężko było wyobrazić sobie rozrywkę inną niż spotkania z najbliższymi lub sąsiadami. Telewizor? Pralka? Nasi przodkowie nie znali tych sprzętów. Luksusem było chociażby żelazko, gospodynie, które je miały, mogły liczyć na szacunek innych pań. Dzieci bawiły się drewnianymi zabawkami, ciepło szło z pieca kaflowego, a zamiast drogich dekoracji ściany zdobiły m.in. lokalne wycinanki.

Tak wyglądały chaty w XX wieku: Wnętrza wiejskich chat na archiwalnych zdjęciach

Pozamiejska codzienność była przepełniona ciężką pracą – gdy mężczyzna orał pole, w tym czasie kobieta musiała sama zająć się domostwem. W praktyce oznaczało to często przygotowanie jedzenia, dojenie krów, ręczne pranie, darcie pierza, łuskanie grochu i wiele innych czynności.

Posiłki spożywano w wielkich misach, ustawionych na drewnianych ławach. Codzienne sprzątanie ograniczało się do zamiecenia chaty, co odbijało się na ilości szkodników w domach. Także dostęp do środków higienicznych nie był tak szeroki, jak w późniejszych latach.

Polska wieś zmieniała się i ewoluowała, dopiero druga połowa stulecia przyniosła rozwój i wyższy standard życia.